Seite 42 - CONTROLLER_Magazin_1992_03

Basic HTML-Version

Controller magazin
3
/92
A u f d i ese b e k l emme n d e Ta t sache w i e s Pro f essor Dr .
M a r t i n H i l b , D i r e k t o r des I ns t i t u t s f ü r F ü h r u n g u n d
Pe r s ona l managemen t an d e r Ho c h s c h u l e St. Ga l l e n
i m v e r gangenen Jahr an l äß l i c h d e r T a g u n g ' I nne r e
K ü n d i g u n g - Ur sachenana l y se u n d Lösungsansä t ze '
h i n . D i e Ergebn i sse d i eser f ü r d e n Be t r i eb s p r a k t i k e r
au f s c h l uß r e i c hen T a g u n g w u r d e n j et z t v e r ö f f en t l i c h t .
( Ma r t i n H i l b (Hr sg . ) : I nne r e K ü n d i g u n g . Ve r l a g
I n d u s t r i e l l e O r g a n i s a t i o n , Z ü r i c h 1992 , 105 Se i t en ,
D M 56, - - ) .
F ü r H i l b , d e r aus d e m obe r en Ma n a g eme n t i n d i e
Fo r s c hung u n d Leh r e wechse l t e , s t e l l t d i e i nne r e
K ü n d i g u n g d e n Ve r s u c h de r Be l egs cha f t smi t g l i ede r
da r , d i e f r u s t r i e r ende A r b e i t s s i t u a t i o n i m S i nne d e r
e i genen Bedü r f n i s se umz u g e s t a l t e n u n d sie w e n i g –
stens h a l bwe g s e r t r äg l i c h z u ges t a l t en , i n d e m m a n
s i ch gegen d i e a n d a u e r n d e F r u s t r a t i o n u n d umg e –
b e n d e nega t i v e Ums t ä n d e i mmu n i s i e r t . Das i n d i e
i nne r e K ü n d i g u n g ge f l ohene Be l egs cha f t smi t g l i ed
w i r d s i ch H i l b z u f o l g e v o n de r A r b e i t s s i t u a h o n , d em
U n t e m e h m e n o d e r au c h se i nem Vo r gese t z t en d i s t a n –
z i e r en u n d se i n A r t j e i t s v e r ha l t en I j e i f o r t d a u emd e r
Un z u f r i e d e n h e i t d u r c h V e r m i n d e m n g d e r Le i s t ungs –
be r e i t scha f t au s g l e i c hend anpassen . U n d z w a r so
we i t , b i s aus s ub j e k t i v e r S i ch t e i n ge r ech t e r p s y c h o l o –
g i sche r A u s g l e i c h e r r e i ch t i st .
H i l b un t e r s che i de t
hei
d e r i n n e r e n K ü n d i g u n g e i ne
a kHv e u n d e i ne pass i ve F o r m :
* M i t de r a k t i v v o l l z o g e n e n i n n e r e n K ü n d i g u n g
r äch t s i ch e i n Be l egs cha f t smi t g l i ed f ü r e i ne als
unge r ech t emp f u n d e n e H a n d l u n g sei tens des
U n t eme hme n s d u r c h e i ne b e w u ß t v o l l z o g e n e
L e i s t u n g s r e d u z i emn g , i n besonde r s s c h l i mme n
Fä l l en d u r c h e i ne n a h e z u v o l l s t ä n d i g e Le i s t ungs ve r -
w e i g e m n g . H i n t e r d i e s em Ve r h a l t e n s teht d i e
H o f f n u n g u n d d e r Wu n s c h , es d e m U n t eme hme n s
be z i ehung swe i s e ganz gene r e l l d e m A r b e i t g e b e r
( Behö r de , I nsH t uHon etc.) h e i mz u z a h l e n .
* Bei d e r pass i ven F o r m d e r i n n e r e n K ü n d i g u n g
ge l ang t d i e M i t a r b e i t e r i n o d e r d e r M i t a r b e i t e r z u de r
U b e r z e u g u n g , daß sie i h r e / e r se i ne A r b e i t s s i t u a t i o n
n i ch t me h r bee i n f l ussen k a n n . S i e / e r z i eh t s i ch
de s ha l b pass i v z u r ü c k u n d ma c h t d a m i t h ä u f i g n o c h
d i e E r f a h m n g , daß i h r e / s e i n e ' D i en s t - na c h - Vo r -
s c h r i f t -Me n t a l i t ä t ' ke i ne n e g a t i v e n Ko n s e q u e n z e n
nach s i ch z i eh t . Ga n z i m Gegen t e i l ! I n n i c h t eben
we n i g e n Fä l l en w i r d dieses Ve r h a l t e n sogar m i t e i ne r
B e f ö r d emn g be l ohn t . Vo r gese t z t e v e r mu t e n i m
u n a u f f ä l l i g e n u n d k r i t i k l o s e n Ve r h a l t e n d e r i n n e r l i c h
G e k ü n d i g t e n po s i t i v e Z ü g e : " En d l i c h h ö r t er m i t
d i ese r s t änd i gen K r i t i s i e r e r e i au f . Er we i ß n u n , w a s
w i r e r r e i chen w o l l e n . "
Beme r k e n swe r t i m H i n b l i c k au f d i e i nne r e K ü n d i –
g u n g ist d i e Ta t sache , daß A r b e i t s z u f r i e d e n h e i l s -
U n t e r s u c h u n g e n ü b e r e i n s t i mm e n d e r g a b e n , daß
d i e M i t a r b e i t e r i m a l l g eme i n e n ma t e r i e l l e K o m p o –
n e n t e n w i e b e i s p i e l swe i s e
> ge r e c h t e En t l ohnung ,
> a n g eme s s e n e Soz i a l l e i s t ungen ,
> Beschä f t i gungss i che r he i f ,
> a n g e n e hme A r b e i t s umg e b u n g
a l s s e l b s t v e r s t ä n d l i c h v o r a u s s e t z e n .
Di ese v i e r K omp o n e n t e n w e r d e n ganz gene r e l l
e r wa r t e t , l ang f r i s t i ge A r b e i t s z u f r i e d e n h e i t aber w i r d
d am i t no c h ke i neswegs e r z i e l t . Ers t w e n n zusä t z l i che
i mma t e r i e l l e F a k t o r e n w i e z.
B.
> e i ne
Tä t i gke i t , d i e S i nn , Spiel raum und Spaß
gibt ;
> e i n be i sp i e l ha f t
t eamo r i en t i e r t e r Vo r gese t z t e r ;
> Be t e i l i gung an En t s c h e i dung e n ,
d i e s i e bet ref –
f en ;
> enwe r bs l ebens l ange
Le r n - und En t w i c k l ung s
mög l i chk e i t en
angebo t en w e r d e n , k a n n l ang f r i s t i g A r b e i t s z u f r i e –
d e n h e i t e r r e i ch t u n d d am i t d e r i nne r en K ü n d i g u n g
z um i n d e s t en t gegengear t )e i t e t w e r d e n .
D i e i nne r e K ü n d i g u n g ist ke i ne E r s c h e i n u n g , d i e s i ch
aussch l i eß l i ch a u f d i e Wi r t s c h a f t besch r änk t . A u f
d i ese Ta t sache ma c h t Dr . Peter H a b l ü t z e l , D i r e k t o r
des E i dgenöss i schen Pe r sona l amt es i n B em , au f –
me r k s am . Ha b l ü t z e l ha t v i e r p r o v o k a t i v e Thesen
e n t wo r f e n u n d b e g r ü n d e t , d i e d a r a u f h i n d e u t e n , daß
ge r ade Beamt e f ü r d i e i nne r e K ü n d i g u n g besonde r s
a n f ä l l i g s i n d :
T h e s e
1:
I n de r ö f f en t l i c hen V e r w a l t u n g k a n n m a n ers t d a n n
s y s t emk o n f o r m a r be i t en , w e n n m a n d i e i nne r e
K ü n d i g u n g schon v o l l z o g e n ha t .
These
2:
De r Staat g l e i ch t e i ne r u n t e r Z w a n g be t r i ebenen
F i r ma , d i e g l e i c h z e i t i g d e n un t e r s ch i ed l i chs t en
I n t eressen d i e n e n so l l . D i e Fo l gen s i n d ma n g e l n d e
O u t p u t - O r i e n t i e m n g u n d a b n e hme n d e G l aubwr ü r -
d i g k e i t a m M a r k t d e r gese l l scha f t l i chen A k z e p t a n z .
These
3 :
I m ö f f en t l i chen D i ens t ist d e r Sch r i t t v o n d e r ' i nne –
r e n ' z u r ' äuße r en ' K ü n d i g u n g g r öße r als i m P r i va t –
sek t or . Z u m e i nen , w e i l ö f f en t l i c he V e r w a l t u n g e n
ehe r s i che r he i t so r i en t i e r t e Me n s c h e n an z i ehen , z u m
a n d e r e n , w e i l h i e r F ü hmn g s p e r s ö n l i c h k e i t e n m i t
M u t z u men s c h l i c h s c hw i e r i g e n u n d te i l s u n p o p u l ä –
r e n En t s c h e i d u n g e n d ü n n e r gesät s i n d .
These
4:
D i e An a l y s e f ü h r t z w i n g e n d z u r F o r d e m n g nach
g m n d l e g e n d e n Re f o rme n i n Staat u n d V e r w a l t u n g .
We n n w i r d e n n ö t i g e n Um b a u t ) ewä l t i gen w o l l e n ,
müs sen w i r d i e d a f ü r v e r a n t wo r t l i c h e n Me n s c h e n
q u a l i f i z i e r e n , d i e f es t ge f ah r enen (Or gan i sa t i ons - )
S t m k t u r e n f l ex i b i l i s i e r en u n d d i e F ü h m n g s - u n d
Le r np r ozesse v e r s t ä r k en .
A l a r m i e r e n d , so Pe r s ona l f a c hmann Ha b l ü t z e l , d i e
Aus sage e i nes e h ema l i g e n h o h e n Beamt en : Sei t er
d e n Staat ve r l assen habe , f ü h l e er s i ch u m 10 Jahre
j ünge r . E i ne F o r m u l i e m n g , d i e z w a r aus d e m M u n d e
e i nes h o h e n Ex - Beamt en s t amm t , d i e abe r ebensogu t
v o n e i n em l e i t enden Ange s t e l l t en e i nes g r öße r en
154